Ambulans genel anlamı ile kaza sonucu yaralanan ya da aniden hastalanan kişileri hastaneye taşımak için tasarlanmış özel araçlara denilmektedir. Ambulans, yaralı veya hasta olan kişileri en yakın hastaneye, ilk yardıma müsait bir merkeze ya da sürekli ve yeterli tıbbi bakımın yapılabileceği bir sağlık merkezlerine taşımak için kullanılmakta ve içi özel olarak hasta ve yaralılara uygun şekilde teçhiz edilmiştir. Ambulanslar, hastaneler arasında veya kişileri hastaneye ulaştırmak amacı ile hasta ya da yaralı taşıyan özel donanımlı, motorlu ve de panelvan tipi araçlar olmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Özel Ambulans
Genel olarak baktığımıza hastanın bulunduğu alan savaş ya da tatbikat alanı, ev, trafik güzergahı, spor salonu ya da plaj da olabilir. Bundan ötürü bu alanlarda farklı şekilde teçhiz edilen ambulanslar ve ambulans personelleri bulunmaktadır. Ambulans araçlar, iptidai araçlar olduğu gibi aynı zamanda; uçak, helikopter ya da deniz motoru da olabilmektedir. Ama genelde ambulans olarak otomobil ya da minibüs kullanılmaktadır. Ayrıca; trafik güzergahlarında her zaman ambülanslara geçiş üstünlüğü sağlanmakta ve zaruri durumlarda trafik kurallarını ihlal etmelerine de izin verilmektedir.
Ambulanslar bazı durumlarda uzman hekimi ve ilk yardım imkanlarını; yaralı veya hastanın bulunduğu alana taşımak için de kullanılmaktadır.
Ambulansların İşlevleri Ve Önemi
Ambulanslar bazı durumlarda sadece hastaları ya da yaralıları taşımak için kullanılmakta, kimi ambulans çeşitleri de bazı cerrahi müdahaleleri yapmak için, serum, oksijen, kan transfuzyonuna uygun şekilde tasarlanmıştır.
Ambulansların üzerinde tanıtıcı işaretler olmakta bu da uzaktan tanınmalarını sağlamaktadır. Ayrıca; sahip oldukları özel sirenleri de trafikte öncelikte olmalarını sağlamaktadır. Ambulanslar insan hayatı için oldukça önemli bir yere sahiptir. Tüm dünyada yapılan milletlerarası anlaşmalarda bile savaşlarda ambulanslar saldırılardan muaf tutulmaktadır.
Ambulansların amacı acil sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyulduğu noktada ihtiyaç duyulan malzeme veya personeli olay yerine çok hızlı bir şekilde ulaştırmaktır. Hem hastanın can güvenliğini sağlamakta; hem de hastane öncesi yaralı ya da hastaya ilk müdahalenin yapılmasını sağlamaktadır.
Ambulans Çeşitleri
Ambulanslar hizmet verirken, amaçlarına ulaşmak için farklı çeşitlere ayrılmaktadırlar. Genelde ambulans çeşitleri, ulaşım şekillerine bağlı olarak; kara, hava ve de deniz ambulansları olarak sıralanmaktadır. Bu 3 farklı çeşit kendi arasında gruplara ayrılmaktadır. Mesela; kara ambulanslarına baktığımız zaman kullanım şekillerine bağlı olarak acil yardım ambulansı, yoğun bakım ambulansı, hasta nakil ambulansı ve özel donanımlı ambulanslar şeklinde sınıflanmaktadır.
Kara Ambulans Çeşitleri
Kara ambulans çeşitleri kullanım amaçlarına göre farklı şekilde sıralanmaktadır. Genel olarak baktığımızda, acil yardım ambulansları; her çeşit acil durumlarda, olay yerinde ve sonrasında ambulans içinde hasta veya yaralılara gerekli olan tüm acil tıbbi müdahaleyi yapacak ekiplere ve mevzuatta bulunan teknik ve tıbbi donanımların hepsine sahip araç olmaktadır.
Hasta nakil ambulansı ise; genelde acil tıbbi müdahale gerektirmeyen hasta ya da yaralıların nakli için kullanılan, içinde bir sağlık personeli bulunan ve de kanunlar çerçevesinde belirtilenmiş olan teknik ve tıbbi donanımlara sahip olan kara aracı olmaktadır.
Yoğun bakım ambulansları da hasta ve yaralıların nakilleri sırasında son derece ileri seviyede izlenmelerine ve de ön tedavilerine yönelik tasarlanan, yönetmelikte belirlenen kurallara uygun teknik ve tıbbi donanımlara sahip kara araçlarıdır.
Özel donanımlı ambulanslar genelde acil olan hasta ya da yaralılara, acil tıbbi yardımları sağlamak ya da görev aldığı bölgenin coğrafi yapısına, taşımış olduğu hasta ya da yaralıların yaşlarına, fiziksel ve tıbbi durumlarına bağlı olarak, tamamen özel olarak tasarlanmış, özel duruma göre de personel ve ekipmanlar ile donatılmış araçlar olmaktadır.
Özel donanımlı ambulanslarda uygunluk belgesi aranmaktadır. Ayrıca; mevzuata uygunluğu belirlendikten sonra yetkili olan trafik birimlerince tescil edilmektedir. Genelde yeni doğan hastaların nakilleri için kullanılan ambulans türleri, tıbbi ve teknik anlamda tüm donanımları sağlamakta ve vantilatörlü transport kuvözü de bulundurmak zorunda olmaktadır. Bu tür ambulanslarda yetişkin olan hastalarda kullanılacak olan tıbbi donanım veya malzeme aranmamaktadır.
Hava Ambulans Çeşitleri
Hava ambulans çeşitleri, hasta nakil işlemleri ya da acil tıbbi müdahale işlemleri için kullanılmaktadır. Bu tür ambulanslar Ulusal sivil havacılık biriminden çalışma ve de uçuş izni almak zorundadır. Hava ambulans çeşitleri mevzuata uygun tıbbi donanımlara sahip olan uçak ya da helikopterler olmaktadır.
Hava ambulansları ihtiyaçlara yönelik uçak ve helikopterler ile acil ve hayati tehlikesi olan hasta veya yaralıları gereksinimleri doğrultusunda en yakın hastaneye ulaştırmaktadır. Genel olarak, organ nakli vakalarında, bazı hastanelerde yoğun bakım ünitelerinin yetersiz olduğu zamanlarda, doğal afet olaylarında ve tüm bunlara benzer durumlarda hava ambulansları kullanılmaktadır.
Hava ambulans çeşitleri, hasta nakil işlemleri ya da acil tıbbi müdahale işlemleri için kullanılmaktadır.
Deniz Ambulans Çeşitleri
Deniz ambulansları hasta nakli ya da acil tıbbi müdahale gerektiği durumlarda kullanılmaktadır. Bu ambulans türleri; mutlaka Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlıklarından çalışma izni almaktadır. Üstelik mevzuatta belirtilmiş olan tıbbi donanımlara da sahip olmalıdırlar. Deniz ambulans çeşitlerinde nakil sırasında araçta en az bir sağlık personeli bulunmalıdır. Bu çeşit ambulanslarda donanımlar; Telsiz ve telefon, tansiyon aleti, 1 adet portatif oksijen ünitesi, navigasyon sistemleri, 1 adet temel tıbbi malzeme çantası şeklinde olmaktadır.
Deniz ambulansı
Bu ambulans çeşitleri gerekli müdürlükten mevzuata uygun olduğuna dair hasta nakil aracı uygunluk belgesi alınmak zorundadır. Ayrıca mutlaka, yetkili bir trafik biriminde de aracın tescil edilmesi gerekmektedir. Bu araçlarda; aracın kullanım amacını gösteren fosforlu yazılar ve işaretler de olmak zorundadır.
